Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ gần đây đã phê duyệt thuốc Epidiolex, có hoạt chất có cấu trúc gần giống với Cannabidiol (CBD), để điều trị chứng động kinh hiếm gặp. Chỉ định mới này của Epidiolex thu hút sự quan tâm của các nhà khoa học với tiềm năng sử dụng CBD trong hỗ trợ điều trị chứng rối loạn vận động, bao gồm các triệu chứng của bệnh parkinson (ví dụ: run, cử động chậm và bồn chồn).

Trong bài viết này, chúng tôi xin cung cấp tới quý bạn đọc một số nghiên cứu liên quan đến việc sử dụng Cannabidiol ở bệnh nhân Parkinson.

Việc quản lý rối loạn tâm thần trong điều trị bệnh parkinson vẫn là một thách thức lớn đối với các nhà lâm sàng. Ưu tiên hàng đầu để quản lý loạn thần ở bệnh nhân Parkinson là giảm liều thuốc, tuy nhiên giải pháp này khiến hiệu quả kiểm soát rối loạn vận động ở cuối liều thuốc bị suy giảm. Mặt khác, liệu pháp bổ sung với một loại thuốc chống loạn thần có gây ra thêm tác dụng phụ cũng như làm trầm trọng thêm các triệu chứng vận động của bệnh parkinson, như run, cử động chậm. Vì vậy, việc tìm ra một loại thuốc an toàn và hiệu quả để kiểm soát các triệu chứng loạn thần ở bệnh nhân parkinson là rất cần thiết.

Chính vì lý do đó, vào năm 2008 một nhóm nghiên cứu tại Brazil đã tiến hành thử nghiệm CBD trên sáu bệnh nhân parkinson có triệu chứng loạn thận. Những bệnh nhân này (bốn nam và hai nữ) mắc bệnh Parkinson có rối loạn tâm thần được chẩn đoán trong vòng 3 tháng đã được chọn vào nghiên cứu. Những người tham gia sử dụng CBD phối hợp thêm vào phác đồ điều trị Parkinson trong vòng 4 tuần. CBD được dùng ở dạng bột, được phân phối bởi công ty THC-Farm (sản xuất tại Đức), được hòa tan trong dầu ngô và đóng vào viên nang cho bệnh nhân sử dụng.

Liều khởi đầu là 150 mg và được điều chỉnh dựa trên đáp ứng lâm sàng của bệnh nhân. Triệu chứng rối loạn tâm thần được đánh giá dựa trên các thang điểm lâm sàng. Sau 4 tuần điều trị với CBD, các triệu chứng liên quan đến rối loạn suy nghĩ, lo âu, trầm cảm, và suy giảm trí tuệ được cải thiện rõ rệt thông qua so sánh thang điểm đánh giá tâm lý trước và sau 4 tuần khởi trị với CBD. Không có tác dụng phụ nào được quan sát trong quá trình thử nghiệm, đặc biệt là CBD không làm trầm trọng thêm triệu chứng liên quan tới vận động và không ảnh hưởng đến chức năng nhận thức ở bệnh nhân mắc bệnh parkinson.

Nghiên cứu gợi ý rằng CBD có thể là liệu pháp hiệu quả và an toàn trong điều trị rối loạn tâm thần ở những bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh parkinson [1].

Endocannabinoid ngày càng thu hút sự chú ý của các chuyên gia vì nó cho thấy tác dụng bảo vệ thần kinh thông qua các thử nghiệm trên động vật. Do đó, một nhóm nghiên cứu người Brazil đã thiết kế một thử nghiệm lâm sàng để đánh giá tác dụng của CBD trong điều trị bệnh parkinson, căn bệnh liên quan đến thoái hóa chức năng của thụ thể dopamin ở hệ thần kinh trung ương.

21 bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh parkinson tham gia nghiên cứu và không mắc chứng sa sút trí tuệ cũng như rối loạn tâm thần. Họ được chia ngẫu nhiên thành ba nhóm gồm bảy người tham gia mỗi nhóm, sử dụng lần lượt giả dược, CBD 75mg/ngày và CBD 300 mg/ngày. Các tiêu chí đánh giá bao gồm mức độ cải thiện các triệu chứng bệnh parkinson, chất lượng cuộc sống và tác dụng phụ của CBD. Mặc dù không có sự khác biệt về việc cải thiện triệu chứng và các bằng chứng cận lâm sàng cho thấy tác dụng bảo vệ thần kinh ở nhóm dùng CBD so với giả dược, tuy nhiên ở nhóm bệnh nhân dùng CBD liều 300mg/ngày cho thấy hiệu quả cải thiện chất lượng cuộc sống và các chứng năng vận động thông thường so với nhóm giả dược. Nhóm tác giả cho rằng cần có các nghiên cứu với nhiều bệnh nhân tham gia hơn để để đưa ra kết luận chắc chắn hơn về tác dụng của CBD đối với bệnh parkinson, chẳng hạn như việc giảm triệu chứng và bảo vệ chức năng của hệ thần kinh [2].

Không có một mức liều phù hợp cho tất cả mọi người dùng. Liều dùng tối ưu chủ yếu phụ thuộc vào một loạt các yếu tố, chẳng hạn như trọng lượng cơ thể, khả năng đáp ứng, mức độ các triệu chứng, chuyển hóa, v.v. Những yếu tố này có thể mang lại hiệu quả riêng cho từng người dùng. Chú ý rằng bạn nên theo dõi đáp ứng sau mỗi lần dùng thuốc. Hiệu quả của thuốc có thể không xuất hiện ngay lập thức. Ngay sau khi bạn nhận thấy những tác động tích cực, hay ghi lại và duy trì tại mức liều đó.

Bắt đầu với liều 20 miligam mỗi ngày (sử dụng hai hoặc ba lần hàng ngày) và tăng liều dần dần để đạt được hiệu quả mong muốn. Không tăng hoặc giảm liều của bạn thường xuyên hơn hoặc lâu hơn so với khuyến cáo. Tình trạng của bạn có thể không cải thiện nhanh hơn, ngược lại nguy cơ mắc các tác dụng phụ sẽ tăng lên.

Các dạng CBD được khuyến nghị là viên nang CBD và dầu CBD. So với viên nang, dầu CBD được sử dụng linh hoạt hơn vì nó có thể được nhỏ dưới lưỡi, hút vape, tẩm vào thực phẩm hoặc mỹ phẩm.

Sử dụng viên nang là cách đơn giản và thuận tiện nhất để dùng CBD. Bạn chỉ cần uống viên nang với khoảng 300ml nước. Hạn chế của đường uống là sinh khả dụng thấp và thời gian khởi phát tác dụng lâu hơn so với ngậm dưới lưỡi hoặc hút vape.

Có rất nhiều cách để sử dụng dầu CBD và chúng tôi sẽ cung cấp hai phương pháp phổ biến và hiệu quả nhất để sử dụng dầu CBD trong phần này.

· Phương pháp ngậm CBD dưới lưỡi cũng cực kỳ đơn giản. Dầu CBD cần được đặt/ngậm dưới lưỡi và giữ từ 60 đến 120 giây và không nuốt để có đủ thời gian cho CBD khuếch tán hoàn toàn qua các tế bào biểu mô. Phương pháp này áp dụng với cả dầu hoặc cồn CBD. Bạn phải ngậm CBD dưới lưỡi vì các vùng khác nhau của khoang miệng có thể không đủ khả năng thẩm thấu để CBD có thể khuếch tán vào máu. Dùng CBD ngậm dưới lưỡi giúp khởi phát tác dụng nhanh và sinh khả dụng cao.

· Hút vape CBD có vẻ khó hơn một chút so với phương pháp ngậm CBD dưới lưỡi. Bước đầu tiên để hút vape đúng cách là xác định chính xác lượng CBD bạn tiêu thụ mỗi lần. Nếu ban đầu bạn cảm thấy không tự tin, bạn nên bắt đầu với lựa chọn dễ dàng nhất. Cartridge và pod là những công cụ đơn giản nhất cho người mới dùng. Bút vape có thể nạp lại có cấu tạo phức tạp hơn một chút, nhưng về lâu dài sẽ tiết kiệm chi phí hơn. Điều quan trọng là phải đọc kỹ hướng dẫn trước khi dùng.

Trao đổi với bác sĩ của bạn về các triệu chứng, đáp ứng với CBD, một số tác dụng phụ,… để đảm bảo việc sử dụng CBD đạt hiệu quả nhất.

Không tự ý dùng thuốc và các sản phẩm bảo vệ sức khỏe (bao gồm thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn, thảo dược, vitamin bổ sung) trừ khi bạn đã thảo luận với bác sĩ trước đó.

Đối với các sản phẩm chứa CBD, chúng được sản xuất bởi công ty chứng minh được:

- Sản phẩm được kiểm nghiệm bởi bên thứ ba

- Chứng nhận kinh doanh của công ty

- Phiếu kiểm nghiệm gốc của sản phẩm (COA), không chứa hơn 0,3% THC và đạt các tiêu chí khi kiểm tra về kim loại nặng, thuốc trừ sâu, v.v.

- Nguồn nguyên liệu rõ ràng

- Thông tin sản phẩm đầy đủ (Nhãn hiệu, hàm lượng CBD, thành phần, hiệu lực, đường dùng, chỉ định, hướng dẫn)

- Đánh giá của khách hàng

- Không bị cảnh báo bởi FDA hoặc các cơ quan quản lý dược phẩm

Những người đang cân nhắc hoặc đang sử dụng sản phẩm CBD nên trao đổi và tham vấn việc sử dụng CBD với bác sĩ của họ, đặc biệt nếu bạn đang dùng các loại thuốc khác hoặc có các bệnh lý, chẳng hạn như bệnh thận, bệnh gan, suy tim hoặc tình trạng suy giảm miễn dịch. Tư vấn từ Dược sĩ cũng là nguồn thông tin đáng tin cậy để giúp bạn tìm hiểu về tương tác của CBD với các chất thực phẩm bổ sung, thuốc không kê đơn hoặc thuốc được kê đơn.

[1]. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18801821/

[2]. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25237116/